Skip to main content

आस्वाद

Search This Blog

Meghdoot Resources

Posted by Manjiri on June 24, 2021

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

Sanskrit text - Mallinath Tika - English translation - Notes

Sanskrit text - Dakshinavartnath Tika

Yet another English translation

Dr Gauri Mahulikar's excellent lecture about the "Saundarya in Meghdoot"

Apte's practical Sanskrit English Dictionary with String Search

An excellent example of how to use अन्वय to understand the श्लोक.

मेघदूत महिमा

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

Comments

Post a Comment

Popular Posts

श्लोक १ - मेघदूत

कश्चित् कान्ताविरहगुरुणा स्वाधिकारात्प्रमत्तः शापेनास्तङ्गमितमहिमा वर्षभोग्येण भर्तुः । यक्षश्चक्रे जनकतनयास्नानपुण्योदकेषु स्निग्धच्छायातरुषु वसतिं रामगिर्याश्रमेषु ॥ १॥ कश्चित यक्ष वसतिं चक्रे कसा यक्ष? - स्वाधिकारात्प्रमत्तः, भर्तुः शापेन अस्तंगमित महिमा कोणता शाप? - कान्ताविरहगुरुणा, वर्षभोग्येण यक्ष कुठे रहात होता? : रामगिर्याश्रमेषु कसे होते रामगिरी पर्वतावरचे आश्रम - जिथे जनकतनयास्नानपुण्योदक होतं, जिथं स्निग्धच्छायातरु होते. शब्दार्थ: भर्तु - स्वामी, lord master गुरूणा (कांताविरह्गुरूणा) - इथं याचा अर्थ दुःसह, जड. दुर्भर, दुस्तर(मल्लिनाथ) Notes स्निग्धच्छायातरु कसे तर ज्यांची छाया पानगळीने कमी होत्त नाही असे तरु. मल्लिनाथ म्हणतो की ते नमेरु वृक्ष होते. - नमेरु --- रुद्राक्ष अथवा सुरपुन्नाग अस्तंगमित महिमा, अस्तंगत नाही - कारण तो दुसऱ्याने अस्तंगत केलाय - एका वर्षाकरता. आश्रमेषु- असे अनेक वचन का तर विरहार्त यक्ष एका ठिकाणी राहू शकत नव्हता- आश्रमातून भटकत होता. रामगिरी पर्वत - जो राम - सीतेच्या वास्तव्याने पावन आहे- त्यांच्या इथल्या 'सहवासा'च्या आठवणीने यक्ष अ

हायकू - चित्राक्षरे

जपानी सौंदर्यशास्त्रात (aesthetics) तरलतेला (subtlety) विशेष स्थान आहे . बहुदा ही तरलता झेन तत्वज्ञानाच्या प्रभावातून कलांमध्ये उतरत असावी . निसर्गातील सहजता , अपूर्णपण , क्षणभंगुरता खरंतर निसर्गाचा भाग म्हणून माणसांच्या जीवनाचा भाग असायला हवेत . इकेबाना , ओरिगामी सारख्या जपानी कला आणि "वाबी साबी" हा जपानी विचार प्रवाह विशेष उल्लेखनीय आहेत . " वाबी साबी" - The aesthetic is sometimes described as one of beauty that is "imperfect, impermanent, and incomplete" " अपरिपूर्ण , अनित्य आणि अपूर्ण " आणि तरीही सुंदर किंवा म्हणून सुंदर . ही पार्श्वभूमी हायकूंचा आस्वाद घेताना लक्षात ठेवली पाहिजे . हायकू हा तीन ओळींचा छोटासा काव्यप्रकार . पण ही सूत्रे नव्हेत तर तरंग आहेत . क्षणचित्रे . आस्वाद घेणाऱ्याच्या मनात असेल , तर ती खोली , ती मिती त्या चित्राला प्राप्त होईल , पण हायकू , संदर्भ , उल्लेख यांचा वापर अर्थनिर्मितीसाठी करणार नाही . त्या तीन ओळी म्हणजे हा क्षण , जे काही आहे ते त्या क्षणात ! हायकूची सुरवात झाली ती रेंगो ह्या दीर्घ काव्याचे सुर

मागोवा - नरहर कुरूंदकर

मागोवा हा कुरुंदकरांच्या सहा इतिहासाबद्दलच्या लेखांचा संग्रह आहे. हे लेख त्यांनी दिलेल्या भाषणाच्या रुपाने सुरु झालेल्या चिंतनाचे परिष्कृत लिखित स्वरुप आहे. लेखांचे विषय महाभारत आणि काव्य, संभाजी ते थेट चार्वाक मतापर्यंत भरा-या मारतात. कुरुंदकरांच्या शैलीचा थेटपणा, थोरांचे मोठेपण कुठे आहे ते दाखवुन, त्यांच्या वलयाची भीड न बाळगता त्यांची मते खोडुन काढण्याची शैली या पुस्तकात उठुन दिसते. कुरुंदकरांच्या शब्दात सांगायचे तर -- इतिहासाला सत्य ही एकच देवता असते. आणि म्हणून व्यक्तींच्या मोठेपणाची फारशी मातब्बरी इतिहासाला नसते. आजच्या राजकीय गरजा अगर आजची `उपयुक्त' श्रध्दास्थाने यांची बूज राखणे इतिहासाला जमणे शक्य नाही ... ऐतिहासिक अभ्यास म्हणजे प्राचीन भारताविषयींच्या गौरवगीतांनी गहिवरून जाणे अशी माझी समजूत नाही. त्याचप्रमाणे प्राचीन भारताला नानाविध दोषांनी दागाळणे यातही मला फारसा पुरुषार्थ वाटत नाही. जीवनाची गुंतागुंत भुतकाळातही होती. तिचे काही दुवे सापडले तर काही दुवे सापडतच नाहीत. सर्व प्रश्नांची संगती एखाद्या चौकटीत सरधोपटपणे लावण्याची माझी तयारी नाही. पुराव्याने जे सिध्द होईल ते स्व

Powered by Blogger